Şehir Tılsımları Ne İşe Yarar? Osmanlı Tarihçileri ve Yılanlı Sütun (15-16. yy) (Aslı Niyazioğlu, 12 Mart 2024)

Nafi Baba Merkezi Tasavvuf Konuşmaları dizisinin sıradaki konuğu Aslı Niyazioğlu. "Şehir Tılsımları Ne İşe Yarar? Osmanlı Tarihçileri ve Yılanlı Sütun (15-16. yy)" başlıklı konuşma 12 Mart Salı saat 17:00'de (TSİ) gerçekleşecek.

Konuşma yüz yüze (Nafi Baba Binası, 103) ve çevrim içi (bit.ly/NafiBaba) gerçekleştirilecektir. Konuşmaya yüz yüze katılmak isteyen ancak Boğaziçi Üniversitesi mensubu olmayanların kampüse giriş için nafibabamerkezi@boun.edu.tr adresine e-posta göndermelerini rica ederiz.

At Meydanı’nın Yılanlı sütunu, on beşinci yüzyıl sonunda yazan Osmanlı tarihçilerine göre İstanbul’un en önemli tılsımlarından. Konstantin zamanında sokaklar yürünemeyecek durumda bir yılan batağıyken bu tılsımın yapıldığını ve onun sayesinde İstanbul’un yılanlardan kurtulup mamur olduğunu anlatıyorlar. On altınca yüzyılın başlarında sütuna zarar gelince tarihçiler alarm çanları çalıyor; İstanbul’un yılandan harap olmaması için tılsımın korunmasının elzem olduğunu yazıyorlar. Bu konuda endişelenenler sadece Osmanlı tarihçileri de değil. Yılanlı sütunun tesiri, coğrafyalardan ve seyahatnamelere, Saltukname’den bir tılsım risalesine çok çeşitli eserlerde de aktarılıyor. Sütunun hemen yanındaki obelisk hemen hiç tasvir edilmezken, yılanlı sütun büyük ilgi topluyor. Bu ilgi neden? Yılanlı sütunun Osmanlı tarihçileri için önemi ne? Hakkında anlatılan hikayeler bize Osmanlı yazarlarının İstanbul’un antik eserleri, tarihi ve ekolojisi arasında kurduğu ilişkiler hakkında ne söylüyor?

Doç. Dr. Aslı Niyazioğlu Oxford Üniversitesi’nde öğretim üyesidir. Erken modern dönem Osmanlı kültür tarihi üzerine çalışmaktadır. Harvard Üniversitesi’nde tamamladığı doktora tezine dayanan Dreams and Lives in Ottoman Istanbul: A Seventeenth-Century Biographer’s Perspective başlıklı ilk kitabında, Nevizade Atayi’nin Hadâ’ikü’l-Hakâ’ik (Hakikat Bahçeleri) adlı biyografik eserinin üzerinden Osmanlı biyografi yazımında rüya anlatılarının rolünü ve rüya anlatılarının Osmanlı mutasavvıf ve âlimlerinin hayatlarına dair söylediklerini incelemiştir.  Kitap, 2016 yılında Routledge yayınevince yayınlanmış, Türkçe çevirisi de 17. Yüzyıl İstanbul’unda Rüyalar ve Hayatlar başlığıyla Doğan Kitap tarafından basılmıştır. Şimdilerde Niyazioğlu, erken modern dönem Osmanlı tarihçi ve coğrafyacıların İstanbul’un antik eserlerini neden ve nasıl tılsım olarak gördüklerini incelediği ikinci bir kitap projesi üzerinde çalışmaktadır.